De voorgenomen sluiting van het Museum Jan Cunen is goed voor de saamhorigheid in Oss. Geef mensen een gemeenschappelijke vijand en de onderlinge banden verstevigen. De wethouder met in het kielzog haar aanhangers, zijn in dit geval de vijand. Het merendeel van de lokale bevolking valt briesend over hen heen. Iedere schimpscheut in de pers voelt weldadig. Lekker, samen schelden. Een Osse burgeroorlog. Dat is niet fraai maar in dit geval zou ik als oud-museummedewerker zeggen: ga vooral zo door. En nooit meer op stemmen!
Wat zou de moeder van Jan Marijnissen hier in haar actieve jaren over gezegd hebben? Zij was een verstandige vrouw . Vorige week citeerde Jan haar nog in zijn column in de NRC. ‘Burgeroorlog is het ergste wat er is. Mensen die tot dan toe gewoon met elkaar samenleefden, staan elkaar dan naar het leven’, onderwees ze Jan. En gelijk had ze want ze werd wijs, zo wist Jan, in de tijd van de Spaanse Burgeroorlog (1936-1939). De Stad Oss zal haar belangrijkste bron geweest zijn. Deze krant met zijn conservatief katholieke signatuur was weliswaar niet helemaal objectief in zijn berichtgeving over de Spaanse broedertwist maar gaf de lezers ongetwijfeld wat ze lezen wilden. En dat was goed voor de meningsvorming.
Waar de krant ook zeker voor stond was voor het gemeentelijk museum van Jan Cunen. Die kreeg al vanaf 1923 van De Stad Oss ook ruim baan om historisch besef van de Ossenaren aan te kweken. Zijn draaiboek voor de historische optocht van dat jaar, zijn historische rubriek in de krant, zijn boeken over de geschiedenis van Oss en zijn museumpje, eenvoudig begonnen in een voormalige opbergkast van het Groene kruis, in de kelder van het huidige pand, toen nog gemeentehuis: iedereen liep ermee weg. Oss was trots op de vrijgezelle archivaris die zich op zijn beurt had laten inspireren door stadsgenoot dr. C.R. Hermans, die voor Oss en Brabant grote historische verdienste had. Oss werd daarnaast en daardoor trots op de eigen cultuur. Ook de gemeente en zelfs de raad. Maar de tijden veranderen. Het museum dat ruim driekwart eeuw zo onderscheidend heeft bijgedragen aan de Osse cultuur en identiteit, Jan Marijnissen zou het niet beter gezegd kunnen hebben, kan binnenkort worden bijgezet in deze historische rubriek, als het fout blijft lopen. Heropvoeden is natuurlijk ook nog een mogelijkheid: stop de wethouder c.s. een paar jaar verplicht in het educatieve programma van het museum zaliger gedachtenis en misschien ontwaakt er cultuurbesef.