John van Zuijlen.nl

Mies schrijft tv-geschiedenis

Wanneer de jaren zestig beschouwd kunnen worden als ‘roemruchte jaren van vernieuwing’, hebben verschillende gebeurtenissen uit 1962 hun bijdrage daaraan zeker geleverd. Er werd dat jaar veel in gang gezet dat nog lang zou blijven doorwerken.Al in de eerste maanden meldden de Verenigde Staten zich aan het ruimtevaartfront en zetten zij op 20 februari, met John Glenn als eerste Amerikaan in de ruimte, een belangrijke stap op weg naar de verovering van het heelal. Het uitstapje van John Glenn, die in 1962 voor zijn drie banen om de aarde 4 uur en 55 minuten nodig had, stelde in ieder geval een daad tegen de Russen die sedert 1961 met de ruimtevluchten van de kosmonauten Joeri Gagarin (april) en Gherman Titov (augustus), een voorsprong hadden in de ruimterace. En dat sták tijdens de Koude Oorlog waarin ook de psychologische oorlogvoering niet werd verwaarloosd.
In 1962 begon Algerije aan een nieuwe episode in zijn geschiedenis toen het op 3 juli de onafhankelijkheid verwierf. Daarvoor moesten vooral in Frankrijk nogal wat hindernissen worden weggeruimd. Niet in de laatste plaats moest er een akkoord worden gesloten met de ondergrondse terreurbeweging OAS die zich met aanslagen, ook op het leven van president Charles de Gaulle, heftig verzette tegen de onafhankelijkheid van Frankrijks Noordafrikaanse kolonie. Op 18 maart startten de eerste onderhandelingen en op 1 juli spraken de Fransen zich in een referendum met 99% van de uitgebrachte stemmen, uit v¢¢r een zelfstandig Algerije.

Onderwijsvernieuwing
Een voor Nederland in het oog springende vernieuwing werd in 1962 op gang gebracht door onderwijsminister Jo Cals die toen zijn zogenoemde Mammoetwet bij het parlement indiende. Al vanaf 1958 was er binnen het onderwijs en de politiek hevig gediscussieerd over de wenselijkheid van de omvangrijke vernieuwingsplannen van minister Cals en van zijn voorganger Rutten die al in 1951 de Eerste Onderwijsnota publiceerde.
Tientallen hoogleraren pedagogiek en psychologie maakten hun bezwaren kenbaar aan het parlement (1958). De leerlingen van het Vosius Gymnasium in Amsterdam haalden in 1961 de pers met een grote demonstratie in de binnenstad. Natuurlijk kwam ‘Den Haag’ ook onder vuur van een sterke onderwijslobby. Maar uiteindelijk sleepte Cals zijn Wet op het Voortgezet Onderwijs, die een betere aansluiting op het beroeps- en universitair onderwijs beoogde, weg voor de poorten van de hel.
Het parlementair spectakelstuk werd gedragen door een kamerdebat van 18 dagen en een verdedigingsrede door de minister van maar liefst zeven uur. Er waren meer dan honderd amendementen ingediend. Uiteindelijk nam de Tweede Kamer in 1962 de wet aan met 100 stemmen v¢¢r en 44 tegen. De stemverhouding in de Eerste kamer was een jaar later 49-16. In 1963 kwamen de onderwijsvernieuwingen ook in het Staatsblad maar pas in 1968 trad de wet in werking.

Kerkelijke koude oorlog
Een sneller resultaat boekte de hoogbejaarde Paus Johannes XXIII die op 11 oktober 1962 het drie jaar eerder aangekondigde Tweede Vaticaans Concilie bijeenriep. De 81-jarige kerkvorst bewerkstelligde een keerpunt in de kerkgeschiedenis. Hij moderniseerde de liturgie en bevorderde de oecumene waarmee ‘Vaticanum II’ als het ware de verzuiling, de kerkelijke koude oorlog, beëindigde. De paus maakte het einde van het concilie niet meer mee. Hij overleed op 3 juni 1963. Zijn opvolger paus Paulus VI zette de grote kerkvergadering voort om die na 168 vergaderingen te besluiten op 8 december 1965.
Een van de mooiste resultaten uit 1962 bereikten Mies Bouwman en de AVRO op 26 november met de grote televisiemarathon ‘Open het dorp’. Gedurende 23 uur werd er via de televisie geld ingezameld voor Het Dorp, een voor invaliden aangepast woonoord. De actie, waarvoor heel Nederland door de knieën ging, bracht bijna 22 miljoen gulden op en was een mijlpaal voor de Nederlandse televisie en de Nederlandse charitas.
Gebeurtenissen in 1962
In 1962 wordt bekend dat het slaap- en kalmeringsmiddel Softenon leidt tot ernstige aangeboren afwijkingen bij baby’s.
8 januari
Treinramp bij Harmelen. De trein Rotterdam-Amsterdam wordt aangereden door een trein uit Utrecht. Bij dit grootste treinongeluk uit de Nederlandse spoorweggeschiedenis komen 93 mensen om. Er zijn ruim 70 gewonden.
11 januari
In Zuid-Afrika worden plannen gelanceerd om 200.000 Afrikanen naar geheel zwarte gebieden te verplaatsen.
Bij een aardverschuiving in Peru komen bijna 4.000 mensen om het leven
2 mei
Koningin Juliana en Prins Bernhard vieren hun zilveren huwelijksfeest met o.a. een excursie naar de Keukenhof.
31 mei / 1 juni
Oorlogsmisdadiger Adolf Eichmann wordt opgehangen in Jeruzalem. De Israëlische geheime dienst arresteerde hem in 1960 in Buenos Aires en ontvoerde hem naar Israël. Hij werd in 1961 berecht en ter dood veroordeeld.
15 augustus
Nederland geeft Nieuw Guinea op. Na bemiddeling van Amerika komt Nieuw Guinea op 1 oktober onder het gezag van de VN die het op 1 mei 1963 aan Indonesië overdragen.
22-28 oktober
Cubacrisis. Ernstige confrontatie tussen Amerika en Rusland over raketten op Cuba. Blokkade door Amerika. Rusland ontmantelt de basis. Het gevaar van een derde wereldoorlog is afgewend.
25 oktober
In Mol wordt de eerst Belgische kerncentrale ingeschakeld bij de energievoorziening

Geboren in 1962
26 maart: Paul de Leeuw, tv-presentator
3 juli: Tom Cruise, acteur
1 september: Ruud Gullit, voetballer

Overleden in 1962
5 augustus: Marilyn Monroe (36), actrice
8 december: prinses Wilhelmina (82).